De Surinaamse kippastei, een hartige traktatie die op geen enkel feestje in Suriname mag ontbreken, is meer dan zomaar een snack. Het is een culinair erfgoed, een smaakvolle samensmelting van culturen en tradities. Deze pastei, rijk gevuld met kip en groenten in een geurige kerriesaus, omhuld door een goudbruine, knapperige korst, is niet alleen onweerstaanbaar lekker, maar ook verrassend makkelijk zelf te maken. Laten we samen de keuken induiken en ontdekken hoe je deze heerlijke Surinaamse klassieker thuis op tafel tovert.
Het Geheim van een Perfecte Surinaamse Kippastei: De Ingrediënten
De kwaliteit van je ingrediënten bepaalt grotendeels de smaak van je pastei. Voor een authentieke Surinaamse kippastei heb je de volgende basiscomponenten nodig:
Voor het Deeg:
- 500 g bloem: Gebruik bij voorkeur patentbloem voor een soepel en elastisch deeg.
- 125 g koude boter: Ongezouten roomboter, ijskoud en in blokjes gesneden, is cruciaal voor een bladerdeegachtige textuur.
- 150 g reuzel: Reuzel, of plantaardig vet, draagt bij aan de malsheid en kruimeligheid van het deeg. Voor een vegetarische optie kun je dit vervangen door meer boter, maar de traditionele smaak zal enigszins veranderen.
- Zout: Een snufje zout, ongeveer een halve theelepel, brengt de smaken van het deeg in balans.
- 100 ml ijskoud water: De hoeveelheid water kan variëren afhankelijk van de bloem. Begin met 100 ml en voeg indien nodig meer toe, lepel voor lepel, tot het deeg samenkomt.
- 1 ei (voor het bestrijken): Een losgeklopt ei zorgt voor een mooie goudbruine kleur en glans op de pastei.
Voor de Vulling:
- 2 kipfilets (ongeveer 300-400 g): Kipfilet is mager en snel gaar. Je kunt ook kippendijen gebruiken voor een intensere kipsmaak, maar deze moeten iets langer garen. Voor een extra smaakdimensie, overweeg om stukken kip met botten te gebruiken en deze eerst aan te braden voor de vulling.
- 1 grote ui: Een ui vormt de basis van de smaak. Fijngesnipperd voegt het een subtiele zoetheid en aroma toe aan de vulling.
- 2 teentjes knoflook: Knoflook, fijngehakt of geperst, is essentieel voor de hartige smaak van de Surinaamse keuken.
- 1 wortel: Een wortel, in kleine blokjes gesneden, brengt zoetheid en textuur in de vulling.
- 1 aardappel: Een aardappel, eveneens in kleine blokjes gesneden, maakt de vulling steviger en vullender. Kies een vastkokende aardappelsoort.
- 100 g diepvrieserwten: Erwten voegen een frisse, zoete toets en kleur toe.
- 1 blikje piccalilly (ongeveer 200 g): Piccalilly is onmisbaar voor de authentieke smaak van Surinaamse pastei. De zure, pittige smaak van de piccalilly, met zijn mosterd en augurken, geeft de pastei zijn karakteristieke diepte.
- Kerriepoeder: Kerriepoeder is de belangrijkste smaakmaker. Gebruik een milde kerriepoeder of een Surinaamse masala voor een authentieke smaak. De hoeveelheid hangt af van je persoonlijke voorkeur, maar begin met 2-3 eetlepels en proef de vulling.
- Bouillon: Kippenbouillon of water, ongeveer 200-300 ml, om de vulling smeuïg te maken.
- Olie of boter: Om de ui, knoflook en kip in te bakken.
- Zout en peper: Naar smaak, om de vulling op smaak te brengen. Denk ook aan Surinaamse peper voor een extra authentieke kick.
- Optioneel: Een takje selderij en een laurierblaadje tijdens het koken van de kip voor een diepere smaak. Hardgekookte eieren, in plakjes gesneden, als garnering in de pastei.
Stap-voor-Stap Bereiding: Van Deeg tot Goudbruine Pastei
Het maken van Surinaamse kippastei bestaat uit twee hoofdcomponenten: het deeg bereiden en de vulling maken. Laten we beginnen met het deeg:
Het Deeg Maken: De Basis voor de Perfecte Korst
- Meng de droge ingrediënten: Zeef de bloem in een grote kom. Voeg het zout toe en meng goed. Zeefen zorgt voor een luchtiger deeg.
- Voeg de koude vetten toe: Voeg de ijskoude boter en reuzel blokjes aan de bloem toe. Het is cruciaal dat de vetten koud zijn, anders smelt het deeg te snel en wordt het niet bladerachtig.
- Verkruimel het vet: Gebruik je vingertoppen of een pastry blender om de boter en reuzel in de bloem te verkruimelen tot een kruimelig mengsel dat lijkt op broodkruimels. Werk snel om te voorkomen dat de vetten te warm worden.
- Voeg het water toe: Voeg beetje bij beetje het ijskoude water toe, terwijl je het mengsel met een vork of je handen mengt. Meng tot een samenhangend deeg. Overkneed het deeg niet, want dit maakt het taai. Het deeg hoeft niet perfect glad te zijn.
- Laat het deeg rusten: Vorm het deeg tot een platte schijf, wikkel het in plasticfolie en leg het minstens 30 minuten, maar liefst een uur, in de koelkast. Door het rusten ontspant de gluten in de bloem, waardoor het deeg makkelijker uit te rollen is en minder krimpt tijdens het bakken.
De Vulling Bereiden: Smaakexplosie in Elke Hap
- Bereid de kip voor: Snijd de kipfilet in blokjes. Als je stukken kip met botten gebruikt, braad deze dan eerst aan in boter met Surinaamse peper, zout, maggi- of bouillonblokje, een takje selderij en laurierblaadje. Kook de kip gaar en pluis het vlees vervolgens uit.
- Fruit de ui en knoflook: Verhit wat olie of boter in een ruime pan op middelhoog vuur. Voeg de fijngesnipperde ui toe en fruit deze tot hij glazig is. Voeg dan de fijngehakte knoflook toe en bak nog een minuut mee, tot hij geurig is. Let op dat de knoflook niet verbrandt.
- Voeg de groenten toe: Voeg de blokjes wortel en aardappel toe aan de pan en bak ze een paar minuten mee.
- Voeg de kip en kerriepoeder toe: Voeg de kipblokjes (of de gepluisde kip) en de kerriepoeder toe. Bak alles goed door, zodat de kerriepoeder zijn aroma's kan vrijgeven.
- Voeg de piccalilly en bouillon toe: Voeg de piccalilly en de bouillon toe. Roer goed door en breng aan de kook. Zet het vuur laag en laat de vulling sudderen tot de aardappel en wortel gaar zijn en de saus iets is ingedikt. Dit duurt ongeveer 15-20 minuten.
- Voeg de erwten toe: Voeg de diepvrieserwten toe en laat ze kort meewarmen.
- Breng op smaak: Proef de vulling en breng op smaak met zout en peper. Voeg eventueel nog wat extra kerriepoeder toe als je een intensere kerriesmaak wilt.
- Laat de vulling afkoelen: Laat de vulling volledig afkoelen voordat je de pastei gaat vullen. Een warme vulling kan het deeg zacht maken en slapper maken, wat het bakken bemoeilijkt.
De Pastei Samenstellen en Bakken: Van Ruwe Vorm tot Goudbruine Perfectie
- Verwarm de oven voor: Verwarm de oven voor op 170°C (boven- en onderwarmte).
- Rol het deeg uit: Haal het deeg uit de koelkast en verdeel het in twee delen: een iets groter deel voor de bodem en een iets kleiner deel voor de bovenkant. Rol het grotere deel uit op een licht bebloemd werkblad tot een ronde lap die groot genoeg is om de bodem en de zijkanten van je taartvorm of bakplaat te bedekken. Rol het kleinere deel uit voor de bovenkant.
- Bekleed de vorm: Vet een taartvorm of bakplaat in. Leg de uitgerolde deeglap in de vorm en druk het voorzichtig aan de bodem en zijkanten. Prik met een vork gaatjes in de bodem om te voorkomen dat het deeg omhoog komt tijdens het bakken.
- Vul de pastei: Verdeel de afgekoelde vulling gelijkmatig over de deegbodem. Als je hardgekookte eieren gebruikt, leg dan plakjes ei over de vulling.
- Bedek met de bovenkant: Leg de tweede uitgerolde deeglap over de vulling. Druk de randen goed aan om de pastei te sluiten. Je kunt de randen eventueel met een vork aandrukken voor een decoratief effect. Snijd overtollig deeg weg. Maak een paar kleine inkepingen in de bovenkant van de pastei om stoom te laten ontsnappen.
- Bestrijk met ei: Klop het ei los met een beetje water of melk en bestrijk de bovenkant van de pastei met het eimengsel. Dit zorgt voor een mooie goudbruine kleur en glans.
- Bak de pastei: Bak de pastei in de voorverwarmde oven gedurende 25-35 minuten, of tot de pastei goudbruin en gaar is. De baktijd kan variëren afhankelijk van je oven en de grootte van de pastei.
- Laat de pastei afkoelen: Laat de pastei iets afkoelen voordat je hem aansnijdt. Warm is hij het lekkerst, maar hij is ook koud heerlijk.
Tips en Variaties voor de Perfecte Surinaamse Kippastei
Hoewel dit basisrecept al heerlijk is, zijn er talloze manieren om je Surinaamse kippastei te personaliseren en naar een hoger niveau te tillen.
- Gebruik stukken kip met bot: Voor een intensere kipsmaak kun je stukken kip met botten gebruiken, zoals kippenbouten of -dijen. Braad deze eerst aan voor extra smaak en kook ze vervolgens gaar in bouillon met aromaten zoals selderij en laurier. Pluis het vlees uit en gebruik het voor de vulling.
- Experimenteer met kruiden: Naast kerriepoeder kun je ook andere Surinaamse kruiden toevoegen, zoals masala, komijn, koriander, of Madame Jeanette peper (voor de liefhebbers van pittig!). Proef en pas de kruiden aan naar je eigen smaak.
- Voeg extra groenten toe: Naast de basisgroenten kun je ook andere groenten toevoegen aan de vulling, zoals paprika, champignons, mais, of doperwten. Varieer met de groenten om je pastei nog voedzamer en smaakvoller te maken.
- Maak mini-pasteitjes: In plaats van één grote pastei kun je ook mini-pasteitjes maken. Gebruik hiervoor een muffinvorm of kleine pasteivormpjes. De baktijd zal korter zijn, ongeveer 15-20 minuten. Mini-pasteitjes zijn ideaal voor feestjes en borrels.
- Gebruik bladerdeeg: Hoewel zelfgemaakt deeg de voorkeur heeft voor een authentieke smaak, kun je voor een snellere optie ook bladerdeeg uit de diepvries gebruiken. Ontdooi het bladerdeeg volgens de aanwijzingen op de verpakking en gebruik het in plaats van het zelfgemaakte deeg. Houd er rekening mee dat bladerdeeg een andere textuur en smaak heeft dan traditioneel pasteideeg.
- Veganistische Surinaamse pastei: Voor een veganistische variant kun je de kip vervangen door plantaardige kipvervangers, zoals tofu, tempeh of jackfruit. Gebruik plantaardige margarine in plaats van boter en reuzel voor het deeg, of gebruik een veganistisch bladerdeeg. Zorg ervoor dat de bouillon en piccalilly ook veganistisch zijn.
- Serveer met sambal of chutney: Surinaamse kippastei is heerlijk op zichzelf, maar je kunt hem ook serveren met een beetje sambal of chutney voor een extra smaakdimensie.
Surinaamse Kippastei: Meer dan een Recept, een Culturele Beleving
Surinaamse kippastei is meer dan alleen een recept; het is een stukje Surinaamse cultuur en gastvrijheid. Het is een gerecht dat generaties verbindt, van oma's geheime recepten tot moderne interpretaties. De pastei is niet alleen populair in Suriname zelf, maar ook in Nederland en andere landen met een Surinaamse diaspora, waar het een geliefde traktatie is op feestjes, verjaardagen en familiebijeenkomsten. De geur van versgebakken pastei vult het huis met warmte en gezelligheid, en de smaak brengt herinneringen aan thuis en feestelijke momenten naar boven.
Het bereiden van Surinaamse kippastei is een ambacht dat tijd en aandacht vergt, maar de beloning is een onvergetelijke smaakervaring. Elke hap is een harmonie van texturen en smaken: de knapperige korst, de zachte vulling, de hartige kip, de zoete groenten, en de pittige piccalilly. Het is een gerecht dat zowel comfort food als feestelijk is, en dat bij iedereen in de smaak valt.
Dus, trek je schort aan, verzamel je ingrediënten, en begin aan dit culinaire avontuur. Met dit recept en een beetje oefening tover je binnenkort de heerlijkste Surinaamse kippastei op tafel, waar iedereen van zal smullen. Eet smakelijk!